Η αριστερή ομοφυλοφιλική κοινότητα του Παρισιού της δεκαετίας του ’80, εποχή μεταβατική και πολιτικά ταραγμένη, σε ένα βιβλίο που προκάλεσε αίσθηση το 2008.
Βρισκόμαστε στο Παρίσι της δεκαετίας του 1980, σε μια εποχή μεταβατική και ρευστότατη. Οι ιδεολογίες έχουν εκπέσει από τα βάθρα της αλήθειας, η πολιτική σύγκρουση αμβλύνεται με τη συναίνεση στο κέντρο, η μαζική κουλτούρα επικρατεί πλήρως με την υπερδιόγκωση των μίντια. Μεταξύ πολλών άλλων, η συζήτηση για τις ταυτότητες και τον πολιτισμικό προσδιορισμό τους οξύνεται ενώ οι μειονότητες αντεπιτίθενται και επεμβαίνουν σε μια δημόσια σφαίρα που τη χαρακτηρίζουν οι επιφυλάξεις και οι προκαταλήψεις.
Τότε αρχίζει η μακρά στροφή της γαλλικής κοινωνίας προς τη συντήρηση και τη Δεξιά αλλά και η εκτεταμένη εκμετάλλευση της σεξουαλικότητας από την οικονομία της αγοράς που έκτοτε άρχισε να κυριαρχεί παντού. Η δεκαετία του 1980, επιπλέον, ήταν «η Μεγάλη Χαρά» αλλά δυστυχώς «ύστερα ήρθε το AIDS». Για την ομοφυλοφιλική κοινότητα της Γαλλίας συγκεκριμένα «ήταν μια περίοδος εκρηκτικής εκδήλωσης και συγχρόνως μια περίοδος αναδίπλωσης» όπως επισημαίνει στο πρώτο του roman à clé (μυθιστόρημα ιδεών) ο 31χρονος γάλλος συγγραφέας Τριστάν Γκαρσιά, ο οποίος επέλεξε να διερευνήσει και να αποτυπώσει μια εποχή από την οποία δεν πρόλαβε να ζήσει επί της ουσίας παρά μόνο τις αντιφατικές συνέπειές της.
Η καλύτερη πλευρά των ανθρώπων (μεταφρασμένη εξαιρετικά από τη Μαρία Γαβαλά) προκάλεσε αίσθηση στη Γαλλία όταν κυκλοφόρησε το 2008 και τιμήθηκε με το βραβείο Prix de Flore. Ο συγγραφέας, απόφοιτος της περίφημης École Normale Supérieure και σήμερα διδάκτωρ Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Πικαρδίας, μας αποκαλύπτει σχετικά νωρίς τη θέση από την οποία σκέφτεται και γράφει.
Τότε αρχίζει η μακρά στροφή της γαλλικής κοινωνίας προς τη συντήρηση και τη Δεξιά αλλά και η εκτεταμένη εκμετάλλευση της σεξουαλικότητας από την οικονομία της αγοράς που έκτοτε άρχισε να κυριαρχεί παντού. Η δεκαετία του 1980, επιπλέον, ήταν «η Μεγάλη Χαρά» αλλά δυστυχώς «ύστερα ήρθε το AIDS». Για την ομοφυλοφιλική κοινότητα της Γαλλίας συγκεκριμένα «ήταν μια περίοδος εκρηκτικής εκδήλωσης και συγχρόνως μια περίοδος αναδίπλωσης» όπως επισημαίνει στο πρώτο του roman à clé (μυθιστόρημα ιδεών) ο 31χρονος γάλλος συγγραφέας Τριστάν Γκαρσιά, ο οποίος επέλεξε να διερευνήσει και να αποτυπώσει μια εποχή από την οποία δεν πρόλαβε να ζήσει επί της ουσίας παρά μόνο τις αντιφατικές συνέπειές της.
Η καλύτερη πλευρά των ανθρώπων (μεταφρασμένη εξαιρετικά από τη Μαρία Γαβαλά) προκάλεσε αίσθηση στη Γαλλία όταν κυκλοφόρησε το 2008 και τιμήθηκε με το βραβείο Prix de Flore. Ο συγγραφέας, απόφοιτος της περίφημης École Normale Supérieure και σήμερα διδάκτωρ Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Πικαρδίας, μας αποκαλύπτει σχετικά νωρίς τη θέση από την οποία σκέφτεται και γράφει.
Οταν η σεξουαλικότητα γίνεται πολιτική
«Το πρόβλημα με το πνεύμα της εποχής, αυτό που μυρίζεσαι, είναι ότι δεν μπορείς ακριβώς πάντα να σκέφτεσαι ότι έχεις δίκιο, επειδή έχεις πεισθεί ότι σκέφτεσαι ενάντια στην εποχή σου, ενάντια στην πλειοψηφία - γιατί δεν είσαι ποτέ, μα ποτέ σίγουρος, πράγματι, ότι αναγνωρίζεις τι είναι, πού βρίσκεται η εποχή σου» αναφέρει.
Υπήρξε όμως μια εποχή που τα πράγματα ήταν πιο απλά όπως εξομολογείται ένας από τους τέσσερις βασικούς ήρωες του βιβλίου, ο Ντομινίκ Ροσί, δημοσιογράφος της εφημερίδας «Libération», αριστεριστής ακτιβιστής για τα δικαιώματα των γκέι και πνευματικός πατέρας του Μετώπου Απελευθέρωσης Ομοφυλοφίλων, μιας μαχητικής ένωσης για την προστασία και την πρόληψη κατά του AIDS. Τότε «γαμούσαμε, κι αυτό ήταν πολιτική». Αυτή ακριβώς η ιστορική στιγμή ενδιαφέρει τον Γκαρσιά και αυτή επιχειρεί να διογκώσει με το συγγραφικό μικροσκόπιο για να βγάλει τα συμπεράσματά του για την εποχή μας. Είναι η στιγμή της αλληλεπίδρασης και της διείσδυσης του ιδιωτικού στο δημόσιο (και αντιστρόφως), η στιγμή που η σεξουαλικότητα γίνεται πολιτική και η πολιτική δύναται να καταστεί (ίσως εξεζητημένα) μια αυστηρά προσωπική υπόθεση.
Μέσα από τη χαλαρή αφήγηση του Γκαρσιά, που εκτείνεται ως και την πρώτη περίοδο της διακυβέρνησης του Νικολά Σαρκοζί, παρακολουθούμε δυο ζευγάρια των οποίων οι ζωές διασταυρώνονται, δυο ζευγάρια που τα ενώνουν επιπλέον οι εμπειρίες δυο αποσπασματικών, προβληματικών σχέσεων οι οποίες έχουν ένα άσχημο, άδοξο τέλος.
Ο Ζαν-Μισέλ Λεμποβίτς είναι ένας διανοούμενος εβραϊκής καταγωγής, μια προσωπικότητα που πέρασε σταδιακά από τον χώρο της Αριστεράς στο νεοσυντηρητικό κατεστημένο προκαλώντας κάμποσες διαφωνίες με τις αντιφατικές δημόσιες παρεμβάσεις του. Εφθασε μάλιστα να γίνει υπουργός της Δεξιάς στην προσπάθειά του να πείσει ότι στις ημέρες μας προοδευτικό μυαλό και αυθεντικός αριστερός είναι μόνον εκείνος που αντιστρατεύεται την καθεστηκυία αριστερή λογική.
Ο Λεμπό - στο πρόσωπο του οποίου πολλοί αναγνώρισαν τον τηλεφιλόσοφο Αλέν Φινκελκρό - έχει συνάψει εξωσυζυγική σχέση με τη νεαρή δημοσιογράφο Ελιζαμπέτ Λεβαλουά, τη χλωμή αφηγήτρια του μυθιστορήματος, η οποία πρώτη γνώρισε στον Ντομινίκ τον Γουίλιαμ Μιλέρ (ή Γουίλι). Η ίδια ισχυρίζεται ότι παίζει τον ρόλο ενός «ιμάντα μεταβίβασης» συναισθημάτων και διαθέσεων που τους συντονίζει, είναι άλλωστε η φίλη του Γουίλι, η συνάδελφος του Ντομινίκ και η ερωμένη του Λεμπό.
Μέσα από τη χαλαρή αφήγηση του Γκαρσιά, που εκτείνεται ως και την πρώτη περίοδο της διακυβέρνησης του Νικολά Σαρκοζί, παρακολουθούμε δυο ζευγάρια των οποίων οι ζωές διασταυρώνονται, δυο ζευγάρια που τα ενώνουν επιπλέον οι εμπειρίες δυο αποσπασματικών, προβληματικών σχέσεων οι οποίες έχουν ένα άσχημο, άδοξο τέλος.
Ο Ζαν-Μισέλ Λεμποβίτς είναι ένας διανοούμενος εβραϊκής καταγωγής, μια προσωπικότητα που πέρασε σταδιακά από τον χώρο της Αριστεράς στο νεοσυντηρητικό κατεστημένο προκαλώντας κάμποσες διαφωνίες με τις αντιφατικές δημόσιες παρεμβάσεις του. Εφθασε μάλιστα να γίνει υπουργός της Δεξιάς στην προσπάθειά του να πείσει ότι στις ημέρες μας προοδευτικό μυαλό και αυθεντικός αριστερός είναι μόνον εκείνος που αντιστρατεύεται την καθεστηκυία αριστερή λογική.
Ο Λεμπό - στο πρόσωπο του οποίου πολλοί αναγνώρισαν τον τηλεφιλόσοφο Αλέν Φινκελκρό - έχει συνάψει εξωσυζυγική σχέση με τη νεαρή δημοσιογράφο Ελιζαμπέτ Λεβαλουά, τη χλωμή αφηγήτρια του μυθιστορήματος, η οποία πρώτη γνώρισε στον Ντομινίκ τον Γουίλιαμ Μιλέρ (ή Γουίλι). Η ίδια ισχυρίζεται ότι παίζει τον ρόλο ενός «ιμάντα μεταβίβασης» συναισθημάτων και διαθέσεων που τους συντονίζει, είναι άλλωστε η φίλη του Γουίλι, η συνάδελφος του Ντομινίκ και η ερωμένη του Λεμπό.
Το μίσος ισοδύναμο της πίστης
Αυτό που στοιχειώνει τις σελίδες του Γκαρσιά είναι το μίσος. Αλλοτε απροκάλυπτο και άλλοτε λανθάνον, προβάλλεται ως ένα ισχυρό ισοδύναμο της πίστης, της δύναμης που μας κάνει ικανούς για το χειρότερο αλλά και για το καλύτερο. «Το μίσος σού δίνει λόγο ύπαρξης, είναι σούπερ σημαντικό. Το αληθινό μίσος, εγώ υπάρχω μόνο γι' αυτό, όπως λέει ο Σπινόζα» αποφαίνεται ο Γουίλι, ο οποίος, παρ' ότι είναι μια επίπεδη καρικατούρα, περιέργως είναι και ο πιο ενδιαφέρων χαρακτήρας στην ιστορία μας.
Πρόκειται για ένα παράξενο, ακατανόητο πλάσμα από την επαρχιακή πόλη Αμιέν που έφθασε στο Παρίσι άνεργος και βρισκόταν στη γύρα ώσπου να τον μαζέψει και να τον κάνει σύντροφό του στη ζωή και στους αγώνες, για περίπου πέντε χρόνια, ο Ντομινίκ. Είναι και οι δυο φορείς του AIDS.
Από ένα σημείο και έπειτα ο αυτοκαταστροφικός Γουίλι στρέφεται κατά του μέντορα και συντρόφου του προπαγανδίζοντας ότι όσοι υπερασπίζονται το σεξ με προφυλάξεις «θέλουν να απαγορεύσουν την ηδονή, είναι καθαρά πολιτικό το θέμα». Ο Ντομινίκ από αγαπημένος εραστής μετατρέπεται, μέσα από κάποιες αφόρητα εγκεφαλικές σελίδες, σε «ευνουχίστρια γιαγιά των πούστηδων, υπερασπιστή της καπότας, ένεκα που δεν του σηκώνεται πολύ, και δολοφόνο».
Γενικότερα, οι ήρωες του Γκαρσιά δεν είναι αυτόνομοι μυθοπλαστικοί παίκτες. Μοιάζουν περισσότερο με αχθοφόρους των (κατά τ' άλλα κρυστάλλινων) ιδεών του δημιουργού τους. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που θα σας κερδίσει στο τέλος με τη μεγαλύτερη αρετή του: τον εξοβελισμό της πολιτικής ορθότητας από όπου και αν προέρχεται.
Πρόκειται για ένα παράξενο, ακατανόητο πλάσμα από την επαρχιακή πόλη Αμιέν που έφθασε στο Παρίσι άνεργος και βρισκόταν στη γύρα ώσπου να τον μαζέψει και να τον κάνει σύντροφό του στη ζωή και στους αγώνες, για περίπου πέντε χρόνια, ο Ντομινίκ. Είναι και οι δυο φορείς του AIDS.
Από ένα σημείο και έπειτα ο αυτοκαταστροφικός Γουίλι στρέφεται κατά του μέντορα και συντρόφου του προπαγανδίζοντας ότι όσοι υπερασπίζονται το σεξ με προφυλάξεις «θέλουν να απαγορεύσουν την ηδονή, είναι καθαρά πολιτικό το θέμα». Ο Ντομινίκ από αγαπημένος εραστής μετατρέπεται, μέσα από κάποιες αφόρητα εγκεφαλικές σελίδες, σε «ευνουχίστρια γιαγιά των πούστηδων, υπερασπιστή της καπότας, ένεκα που δεν του σηκώνεται πολύ, και δολοφόνο».
Γενικότερα, οι ήρωες του Γκαρσιά δεν είναι αυτόνομοι μυθοπλαστικοί παίκτες. Μοιάζουν περισσότερο με αχθοφόρους των (κατά τ' άλλα κρυστάλλινων) ιδεών του δημιουργού τους. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που θα σας κερδίσει στο τέλος με τη μεγαλύτερη αρετή του: τον εξοβελισμό της πολιτικής ορθότητας από όπου και αν προέρχεται.
Πηγή:www.tovima.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου